Pablo Neruda

Komünizmin yanında saf tutmuş olan bir şair: Neruda…

Yaşamı boyunca şiirleri ve mücadelesiyle insanlara, büyük insanlığın acıları ve özlemlerine dönük olan Pablo Neruda kendisine taraflıyım diyen, komünizmin yanında saf tutmuş olan bir şair. Aynı Nazım Hikmet gibi o da, Komünist Partisi’nde örgütlülüğü onurla taşımış ve bunu şiirlerinde de dile getirmiştir.

Siyasi kimliğiyle, şair kimliği bu denli içiçe geçmiş olmasına karşın, Neruda geriye dönüp değerlendirdiğinde kendisi için şiirin esas olduğunu da tespit etmiştir. “Benim için şiir yazmak, bir kunduracının kundura yapması gibi bir şeydir.” diyen Pablo Neruda, diğer taraftan şiirin gücü ve sınıf mücadelesiyle bağlantısını da doğru biçimde ele almış ve değerlendirmiştir:

“Savaşlar, devrimler ve büyük toplumsal altüstoluşlar arasında şiirin verimini daha önce düşünülemeyen sınırlara kadar genişletmek – bu bizim dönemimizin bir ayrıcalığıydı. (…) İlk kitaplarımı yazdığımda, bir gün dizelerimi meydanlarda, sokaklarda, fabrikalarda, üniversite salonlarında, tiyatrolarda ve bahçelerde okuyacağımı aklıma bile getiremezdim. Şili’nin nerdeyse bütün köşelerine gittim ve şiirlerimi halkın arasına serptim.”

Ülkesinde şairliğe ve şairlik mesleğine özel bir önem kazandırmış olmakla gurur duyan Pablo Neruda yaşamının son dakikasına kadar ülkesinin ve emekçi halkının geleceği için kaygılanmaktan vazgeçmemiştir. Ne yazık ki, dönemin bir dizi komünisti gibi, o da modern revizyonizmin etkisinde kalmış ve Şili devriminin yenilgisiyle sonuçlanan revizyonist siyasetin taşıyıcısı olmuştur.

Şili Komünist Partisi, Kruşçef modern revizyonizminin reformist yolda yönlendirdiği ve “barış içinde geçiş” konusunda örnek teşkil etmeye çalıştığı bir Parti olma özelliğini taşıyordu. Sosyalizme “barış içinde geçiş” siyaseti Şili’de iflas etti. Bu iflasın bedeli büyük olmuştu… 12 Eylül 1973’te Şili de gerçekleşen darbe, onbinlerce devrimci, komünist, demokratın yokedilmesine yolaçtı. Bu kayıplardan biri de Pablo Neruda’ydı. Pablo Neruda, salt Şili halkının değil, komünizmin ve dünya halklarının bir kaybıdır.